ФÆЛЛАДÆЙ СФАРДÆГ ДÆН ХЪÆМÆ

 * * *

Цæрын нæ базыдтон фæрныгау,
Мæ бон нæ базыдтон нырмæ.
Æрттывтой рухс фæндтæ æрвыгау,
Уыдтæн мæ сагъæстæй хъуырмæ.

 Цы сты лæджы фыртæн йæ зынтæ,
Куы ахса сусæг мыртæ хъус.
Цы хуынтæ раивтон фыдфынтæй!
Æрмынæг тар цæстыты рухс.

Æз та æндæр амонд нæ зонын,
Нæ домын иу хорзæх æндæр.
Кæм дæ, зæрдæйы рухс? Мæ боныл,
Сыгъдоны агурын цæхæр.

Уæддæр æнæсæттон уæгъуырæй
Фæхæт æдзæм тары æмæ
Рухс агур, цалынмæ дæ гуырæй
Дæ бон нæ базыдтай, уæдмæ.

 

 * * *

Тар æгъуыз мигътæ хох нызмæстой,
Арв нæ равзардзынæ цъыфдзастæй,
Бон – фæныкхуыз æмæ фæлурс.
Удмæ никуыцæй кæлы рухс.

 Зæрдæ фесхъиуы уæд: дзæнгæрæг, –
Фестад дзыппы телефон хъæргæнæг.
Уæлдæф адзæнгæл кæны уаст, –
Ног та халон йе уоны каст.

 Рухс æнæ зæгъгæ чи цæуы хистæй,
Хъæуы, горæты нал баззад хистæр.
Нал нæ хъуысы чындзæхсæвы хъæр,
Нал у арæх дзæбæх кæстæр.

Æрджынарæгæй дзыхъмæ бахиз, –
Ир фæлхасгæнджыты бар бацис.
Бонтæ ‘хцатыл фæвæййынц хардз,
Æмæ адæмæй рауад бардз.

Дзурынц: хъал у мæгуыр йæ фыны,
Уæд фыдфынтæ æдзух цы уыны?!
Æхсæв даргъ у – мæрдсым, хæнтсау,
Æмæ ма нынниу уæд куыдзау…

                               

 Рагбонтæ

О, цал рацыди афонтæ
Мæ фæллад удыл, цал!
Мæ худгæ хуртæ – рагбонтæ,
Уæ рухсæн нæй æмбал.

 Хæрзфынтæ æмæ аргъæуттæ
Уыдыстут кæд æрмæст.
Бæгъæввадæй уæ къахвæдтæ
Куы нал ары мæ цæст.

Мæ цины сонт цæдисонтæ –
Фыдуаг лæппутæ, хъал,
Фæхастой уæ фæдисбонтæ:
Чи дард у, чи та – нал.

Цæй царддомд дæ, цæй рагон дæ,
Куыд дæ ныздыхта цард.
Мæ цæсты рухс – мæ рагбонтæ,
Цæй дард ыстут, цæй дард!

Мæ рагбонтæ – мæ рог фынтæ,

Мæ аргъæуттæ – æцæг.
Мæ царды иннæ афонтæ –
Дзæгъæйлаг æмæ мæнг.

2002

  * * *

Нæ хуссары сау хъæд у конд хуымау,
Урс дары цæгатаг фахс,
Дæ къухæй йæм баххæсдзынæ цыма,
У зымæг афтæ æввахс.

Нæма фæци фæззæгæн хардз йæ хъарм.
Æрхæссы йæ уазал мит.
Йæхимæ ма дары йæ арæхст арм,
Æрмæст æм нæ хъуысы сидт.

Хъуымæй хъауджы змæстæй ныллæг арв нæу,
Æвдæлд бон кæсы æнкъард.
Нынныгъуылди мæры зæлдаг цъæх нæуу.
Мæ уалдзæг – æгæрон дард…

               

 * * *

Рагон сусхъæд адджын хæрздæф уадзы,
Уддзæф ын æрызгъалы йæ дидин.
Уарзонад цы цин æрхаста раджы,
Абон уый кæд сусæг мастæй фидын.

Рагбонты зæдбадæн къуым, нымд бæстæ,
Асæй дæр лæгæн æхцон кæм вæййы,
Фесхъиудта дзы рохст зæрдæ дæ фæстæ,
Сонтау дзы зæрдæдзургæ фæвæййын.

 Хæлуарæг нывæфтыд гауыз уафы,
Хуры тынтæм алы хуызтæй ивы.
Ехх, уæддæр мæ мидвыны – мæ тарфы –
Арæх мæн дæ цæстæнгас фæливы.

Ацыдис æвзонгдзинад дæ фæстæ,
Уарзонадæн ахастай йæ рухс цин.
Сусхъæдæй æрызгъæлдис рæудидин,
Дымгæ йын ныффæйлыдта йæ хæрздæф.

1993 аз

 * * *

Фæллад хур æфцæгыл фæхизы,
Æрхызтæн суадонмæ æз дæр.
Мæ дойны басастон. Дæлдæр
Æфсæст фос хъæуы кæрон хизынц.

 Æз – сугдзау – тар хъæды æртыдтон
Сырхмæтæг – артæнгæс йæ хуыз.
Мæ къухы уаз цырагъау сыгъд,
Дæлæмæ афтæмæй æрцыдтæн.

 Мæ сины рог фæрæт æрсагътон,
Мæ бæндæн – ме уæхскыл æмæ
Фæлладæй сфардæг дæн хъæмæ,
Мæ сырхмæтæг та уым ныууагътон.

 Изæр æд гогон дæу æдзухдæр
Фæхъæуы суадонмæ цæуын.
Сырхмæтæг ауындзынæ уым
Æмæ йæ сисдзынæ дæ къухмæ.

Нæ йыл фæкæндзынæ дызæрдыг,
Æз æй кæй æрхастон дæуæн.
Дæ мидбыл худдзынæ фæлмæн,
Æмæ йæм райдзæни дæ зæрдæ.

 

 * * *

Мæцъæл у цъала, хуссар – хус.
Уæззау фæцæуын хæрды.
Цъæх арв – сыгъдæг æмæ фæлурс,
Йæ рухсæй дзаг у зæрдæ.
Цы мæт, цы рыстæй уыд уæззау, –
Зыбыты рох дзы фесты.
Ысуагътой раг бæллицтæ тау, –
Æбæрæгæй сæфт не сты.
Зæлдаг къуыбыртыл тулы хур,
Рæусатæг дымгæ схойы.
Зæронд кæрдæг нæу иууыл бур, –
Бынæй йæ цъæх рæхойы.
Æгас хъæд цъиуты сайд фæцис,
Фæдис кæнынц сæ зардæй.
Мæ уд мын нал агайдта дис, –
Æрыздæхтис мæм дардæй.
Дзывылдар, сауцъиутæ тæхынц,
Зæрдæйы фæндтæ здæхынц.
Ныв бонтæ амæндтæ хæссынц,
Фæтых вæййынц фыдæхыл.
Æмæ цæуыл кæнæм фæсмон,
Цы нæ бафты нæ къухы,
Гъе уый нын уалдзæджы цъæх бон
Рæдауæй ног æнтъухы.

2008 аз

 

 * * *

Ныдзæвынц арвы ривæд мигътыл фæхстæ,
Ивæзы комы знæт доны уынæр.
Уыдис ам хъæу, ам цардысты кæддæр…
Æрдæгхæлд мæсыг, калд систæ, зæппæдзтæ.

Ныллæууыд ам æгомыг дурау рæстæг,
Нæ хъуысы таурæгъ Ныхасæй изæр,
Нæ цæгъдынц фос уæрæх кæрты сынæр,
Йæ тарф æрхуым Хуыцауæн хъары бæстæ.

Мæ уды бацыд рох бæсты æрхæндæг.
Фыдæлтыккон тызмæг хъæуы пырхæнтæ
Мæ зæрдæйæн – æнæкæрон æввахс.

 Цыма кæддæр мæ уалдзæг ам æрвыстон,
Цыма дзы тохы судзгæ зæлтæм хъуыстон,
Цыма дзы баззад рагбонтæн сæ тавс.

1988 аз

 

 Арвы рухс

 (Н. Бараташвилийæ)

Арвы рухс, æрвон цъæх рухс
Рагбонтæй – мæ цæсты рухс.

Басгуыхт хъоппæгцæст тырæн
Дис-тæмæссæгты гуырæн.

Æмæ ныр, куы ‘руагътой – кæс –
Цард-цæрæнбонтæ сæ уæз,

М‘ ахуырст н‘ аивтон уæддæр,
Кæд цъæх адардта мæ сæр.

 Хъулондæр хуызтæй мын – цъæх,
Сонтæй йыл мæ уд ныцъцъæх.

Уый уæлæрвтæн у сæ хыз,
Де ‘нæбын цæстыты хуыз,

Уыдоны æрвон æрфæн
Æмæ ‘нæхуысгæ тæмæн.

Уый – нæ бæрзæндты фæлыст,
Рухс мæ бæллицты æрфыст.

Уыцы рог æрвгъуыз тæнгъæд
Ивылы зæххыл æппæт.

Уый – фæхицæны цъæх бон,
Мæтæй фервæзтæ бынтон.

 Уый – ныгæнæн боны зын
Æмæ хиуæтты кæуын.

 Уый цъæхбын халас вæййы –
Чырс мæ ингæны къæйыл.

Уый – зымæгон тарф цъæхвæлм
Уым мæ рох номыл мæнæн.