Литературон-аивадон æмæ æхсæнадон-политикон æрвылмæйон журнал
ОСТАЛАСЬ НЕДЕЛЯ ДО ОКОНЧАНИЯ ПОДАЧИ ЗАЯВОК НА КОНКУРС «ЛИДЕРЫ РОССИИ»»
26 апреля 23.59 по московскому времени на сайте ЛидерыРоссии.рф закроется регистрация на четвёртый конкурс управленцев «Лидеры России» – флагманский проект президентской платформы «Россия – страна возможностей». В рамках заявочной кампании конкурсантам необходимо заполнить биографическую анкету и загрузить видеоинтервью в личный кабинет.
26 марта на заседании Наблюдательного совета АНО «Россия – страна возможностей» Президент России Владимир Путин поддержал старт четвертого конкурса «Лидеры России», 31 марта стартовала заявочная кампания. Главное отличие этого сезона – новые треки. В дополнение к специализациям «Наука» и «Здравоохранение», которые были запущены в прошлом году, стартовали треки «Бизнес и промышленность», «Государственное управление», «Культура», и «Информационные технологии». 8 апреля к ним добавился трек «Студенты» (для тех, у кого еще нет управленческого опыта). 14 апреля стартовал трек «Международный» (для граждан других стран, которые хотят жить и работать в России).
«Регистрации на конкурс поступили от участников из всех 85 регионов России. До конца заявочной капании остается всего неделя. Времени немного. Помимо заполнения анкеты участнику обязательно надо записать, и загрузить видеоинтервью. Мы призываем конкурсантов не откладывать это на последний момент и выполнить задания своевременно», – сообщил генеральный директор АНО «Россия – страна возможностей», руководитель конкурса «Лидеры России» Алексей Комиссаров.
Видеоинтервью является обязательным оценочным заданием регистрационного этапа, по результатам оценки которого будет приниматься решение о допуске в дистанционный этап. В ходе видеоинтервью участникам необходимо ответить на два вопроса: какая цель участия в конкурсе и какое главное профессиональное достижение в жизни? Продолжительность интервью — от 30 секунд до 3 минут.
Следующий шаг после регистрации – это дистанционный этап. Здесь участникам предстоит пройти различные тесты, а также задания по выбранным направлениям. В дополнение по желанию конкурсанты могут пройти тесты от партнеров проекта.
Победители четвертого конкурса «Лидеры России» получат миллион рублей на повышение своей квалификации, а также – возможность получить в наставники лучших управленцев страны. Программа наставничества в четвертом конкурсе «Лидеры России» расширится, и с конкурсантами будут работать больше сотни ведущих управленцев страны: политики, деятели искусств, ученые, врачи, руководители крупнейших российских корпораций, профильных министерств и многие другие. В каждом треке будут свои наставники – эксперты в той области, которой посвящена специализация.
За три года проведения конкурса было подано 660 106 заявок на участие в нем из всех регионов России и 68 стран мира. 900 участников стали финалистами, победителями – 313 человек. Показатель востребованности участников – это, в том числе, назначения на руководящие должности в государственных и бизнес-структурах. На сегодняшний день их более 270. Среди участников два губернатора, шесть заместителей федеральных министров, четыре мэра городов, три вице-президента крупных корпораций, шесть генеральных директоров заводов и крупных компаний, семь главных врачей больниц и медицинских центров и много других назначений. Каждый год конкурс открывает новые имена людей, которые помогают формировать образ будущего нашей страны.
ОТКРЫЛСЯ ПРИЕМ ЗАЯВОК НА УЧАСТИЕ В ОНЛАЙН-ШЕСТВИИ БЕССМЕРТНОГО ПОЛКА
Началась подача заявок на участие в шествии “Бессмертного полка онлайн”. В 2021 году виртуальный народный онлайн-парад состоится 9 мая в 15.00 по местному времени во всех регионах России и примерно еще в ста странах. Решение повторить акцию “Бессмертный полк онлайн” было принято по итогам прошлого года: в 2020 году трансляция шла 20 дней, ее посмотрели около 25 миллионов человек во всем мире, было подано около трех миллионов заявок из разных стран.
В 2021 году все трансляции пройдут в рядах онлайн-шествия в один день – 9 мая. Сетка общей трансляции будет разделена по регионам и с учетом местного времени, чтобы в каждом субъекте России люди смогли увидеть своих родных и близких, защищавших Родину на фронтах Великой Отечественной войны и ковавших Победу в тылу. Трансляции будут вестись на местных телеканалах, на городских экранах и в социальных сетях.
Подать заявку на участие можно с 20 апреля по 7 мая в личном кабинете на официальном сайте “Бессмертного полка онлайн”. Те, кто уже разместил данные своих героев в прошлом году и не собирается вносить какие-то исправления, могут повторить свою уже одобренную заявку в шествии.
Авторы одобренных заявок до 7 мая получат уведомление о том, когда именно покажут трансляцию с их близким. Все пользователи по окончании шествия смогут получить фрагменты той части, где демонстрировались фотографии их близких.
Заявку на участие в проекте «Бессмертный полк-онлайн» можно на сайте: https://2021.polkrf.ru/
ЗÆРДÆБЫН АРФÆ НÆ УАРЗОН ХИСТÆРÆН
Цард рæсугъд хорз адæймæгты руаджы у, уыдоныл царды бирæ хæстæ æвæрд ис. Курдиатджын адæймаджы уд та цырагъ у. Уый судзы йæ дугæн, фылдæр та фидæнæн.
Ирон дзырдаивады йæ амонд чи уыны, йæ рæзтмæ йын стыр æвæрæн чи хæссы, Ирон æвзаг цæмæй дидин кала, ууыл зæрдиагæй чи архайы, уыдон фæрнджын æмæ арфæйаг сты.
Уыдонæй иу у нæ буц хистæр, зындгонд поэт, прозаик, публицист, критик, драматург, тæлмацгæнæг, йæ адæмы иузæрдион патриот Ходы Камал дæр. Поэт цы джаджджын хуынтæ бахаста ирон литературæмæ: «Бонвæрнон», «Цæхх æмæ кæрдзын», «Кæмдæр ирон лæппутæ зарынц», «Кар», «Мыртæ» æмæ бирæ æндæртæ, уыдон стыр лæвар сты фидæны фæлтæртæн, литературæйы рæзтæн.
Абон нæ буц хистæр Ходы Камалæн у йæ юбилейон бæрæгбон æмæ йын зæрдæбын арфæ кæнæм. Камал, Хуыцау зæгъæд æмæ ма нын бирæ азтæ дæ курдиатæй нæ зæрдæ куыд рухс кæнай, де сфæлдыстады сæйраг апп Ирыстоны хæрзæбон куыд уа, дæ кæстæртæй та дæ зæрдæ куыд рухс кæна, ахæм амонд дын Стыр Хуыцау балæвар кæнæд. Фарн æмæ амонд дæ хæдзары, дунейы хæрзтæй хаджын у, Ирыстоны стырдæр зæд Лæгты Дзуар дын æххуысгæнæг уæд!
Журнал «Мах дуг»-ы кусджытæ
Камалы фæлтæр бирæ уыдысты, фæлæ дзы цыппар лæппуйы Дюмайы цыппар мушкетерау бынтон æнгом хастой, мæнæ иронау куыд акæнынц – иу хæдон дæр сын уæгъд уыди. Уыдон уыдысты Хъодзаты Æхсар, Малиты Васо, Джыккайты Шамил æмæ Ходы Камал. Ацы лæппутæй, зиумæ куы ‘рбацыдысты, уæдæй фæстæмæ стыр ныфс æвæрдтой хистæр фæлтæры хуыздæр минæвæрттæ – Плиты Грис, Гафез, Дзугаты Георги, Цæрукъаты Алыксандр, Мамсыраты Дæбе, Дзадтиаты Тотырбег æмæ æнд. Гъе, æмæ цыппар дæр рацыдысты æцæг ныфсы лæгтæ нæ литературæйæн. Мæнæн цыппар дæр цыдæр адджын фесты. Хæрзæгъдау ирон лæппутæ, мæ кæстæртæ, курдиатджын поэттæ…Нафи
Камал разагъды лæг у. Йæ бон у Ир æмæ æндæр адæмты ‘хсæн лæгау æрлæууын æмæ ныхас зæгъын. Зоны, кæм цы зæгъын хъæуы, уый дæр. Йæ бон у ирон фынгыл хистæр уæвын дæр æмæ «оммен» кæнын дæр, куы бахъæуа, уæд та зарын дæр. Уыдон æмткæй сты поэт æмæ лæджы æууæлтæ. Хуыздæр æмæ йын фылдæр бантысæд!Джыккайты Шамил
ПРОЛЕТАРОН ДУДЖЫ ЦАГЪАР
Ирон адæм цалынмæ сæ истори, се ‘гъдæуттæ æмæ традицитæ нымайой, сæ хорз лæгты ном сæнусон кæныныл архайой, уæдмæ сын фесæфынæй тас нæу. Йæ мыггаджы мæсгуытæ æмæ кувæндæттæ рестовраци кæныныл чи архайы, сæ зынгæ адæймæгты ном сæнусон кæныныл чи тыхсы, ахæм мыггæгтæ Ирыстоны дзæвгар ис. Арфæйаг хъуыддæгтæ аразынц æмæ сыл Хуыцауы арфæ сæмбæлæд.
Ахæм хорз хъæппæрис бафæзмыдтой Фæрниатæ дæр. 11-æм сентябры сæ мыггаджы кадджын фырттæй иу, Фæрнион Къостайæн, кæм цард, уым, Дзæуджыхъæуы, Никитины уынджы 3-æм хæдзары къулыл, байгом номарæн мемориалон фæйнæг.
Кадджын мадзалмæ æрбацыдысты администрацийы кусджытæ, фысджытæ, студенттæ, скъоладзаутæ æмæ мыггаджы минæвæрттæ. Байгом æй кодта мыггаджы советы сæрдар Фæрниаты Витали æмæ мадзалы архай-джытæн зæрдæбын арфæ ракодта.
— Абон нæ мыггагыл, стæй Ирыстоныл æрцыд æхсызгон цау. Нæ курдиатджын æдзард æфсымæр, Ирыстоны аккаг фырт Фæрнион Къостайæн байгом мемориалон фæйнæг. Йæ цард уыд хæрзцыбыр фæлæ ирд, кæцы йæ тæккæ тыхыл аскъуыд. Совет аразы æппæт дæр, цæмæй кæстæр фæлтæр зоной чи уыди Къоста. Æрæджы йын рауагътам йæ уацмысты æмбырдгонд дыууæ чиныгæй — иронау æмæ уырыссагау. Ирон тексттæ уырыссагмæ ратæлмац кодта Фæрниаты Дзибушы фырт Сулейман. Уый ма архивты ссардта бирæ æрмæджытæ Фæрнионы тыххæй. Ныр та нæ зæрды ис йæ чингуытæ йын стырдæр тиражæй рауадзын. Хъыгагæн, куы йæ фесæфтой, уæд йæ къухфыстытæн фесæфт сæ фылдæр, уыимæ романы иу хай, æрхæццæ ма дзы абон кæй зонæм, уыцы чысыл муртæ.
Карз уыд йæ ныхас фыссæг Гусалты Барисæн:
— Цæмæн дзурæм афтæ æмæ уыцы тугуарæн азты ирон адæм кæрæдзи нымыгътой? Ахæмтæ уыд иннæ адæмтæм дæр. Цард афтæ схæццæ æмæ алчидæр йæхи уд аирвæзын кæныны тыххæй сæфта иннæйы æмæ йын-иу фылдæр хатт дзырдхæссæгæн йæхи дæр агæрах кодтой. Ничиуал никæуыл ауæрста. Фæлæ хъуыддаг уый мидæг ис æмæ кæйдæр æрбадавæггаг ныхæстæм чи хъуыста æмæ сæ чи æххæст кодта? Ахæм ардауджытæ ныр дæр бирæ разынид, фæлæ сæм чи хъусы? Уæдæмæ уыцы системæ уæлейæ куынæ цыдаид, уæд уыдæттæм йæ ныфс ничи хастаид.
Барис ма радзырдта Фæрнион æмæ Дзесты Куыдзæгы тыххæй цымыдисаг цаутæ. Уыдон ахсты уыдысты иу рæстæг æндæр æмæ æндæр хатæнты æмæ-иу къулы хуынчъытæй кæрæдзиимæ ныхас кодтой. Куыдзæг Фæрнионы хуыдта сусæг номæй — КЪОФ, зæгъгæ. Ома, Къоста Фæрниаты, уый та Куыдзæгмæ сидтис ДЗЕКæй, ома, Дзесты Куыдзæг.
Фыссæджы цард æмæ сфæлдыстады тыххæй ма бирæ цымыдисаг цаутæ радзырдтой Фысджыты цæдисы сæрдар Агънаты Гæстæн, фысджытæ Цгъойты Хазби, Цомартаты Изæтбег, Къадзаты Станислав, Тъехты Тамерлан æмæ журнал «Мах дуг»-ы сæйраг редактор Уаниты – Хетæгкаты Оксана. Се ‘ппæтæн дæр сæ ныхас сæйрагдæр зæдæхт уыд, Фæрниатæ цы хорз хъуыддаг сарæзтой, уымæ æмæ сын арфæ кодтой.
Уый фæстæ æмбæрзæн байгом кодтой Агънаты Гæстæн æмæ Фæрниаты Сулейман æмæ адæм федтой, скульптор Кцойты Азæмæт кæй скодта, уыцы аив мемориалон къæй.
Æнамонд дуджы райгуырд Фæрнион. Нæ йæ бауагътой цæрын, фæлдисын… Диссаг уый у æмæ æрыгон кары, 24 аздзыдæй роман ныффыссай. Зæгъæн ис æмæ ирон романæн бындур сæвæрдта Фæрнион æмæ йын фыссæджы ном дæр радта «Уады уынæр». Уымæн æмæ йæ поэзи фыст у уæды домæнтæм гæсгæ æмæ дзы йæ курдиат æххæстæй нæ бауæндыд райхалын.
Уый уыд ирон поэзийы ног фæлтæры раздзогтæй. Куыд царды, афтæ поэзийы дæр Фæрнионы курдиат арæзт уыд ногдзинад агурын æмæ арынмæ. Уæды рæстæджы домæнтæ, ома, пролетарон фыссæг уæвын, разæнгардæй æххæст кодта æрыгон фыссæг дæр. Уымæн та йæ нысан уыд Лениныл, партийыл, колхозтыл, дидинкалгæ цардыл зарын. Фæлæ сæм уæддæр алы къухбакæнæнтæ агуырд-той, сæ ныхæстæ сын сасирæй луæрстой æмæ-иу сæ бынтон ницæйы тыххæй дæр фесæфтой.
Абон дæр бынтон бæлвырд нæу Фæрнионы цæй тыххæй фесæфтой, уый. Райдианы йын стæрхон кодтой авд азы ахæстоны фæбадын. Йæ мæгуыр фыд Солти ма бирæ фæрахау-бахау кодта йæ фырты хъуыддæгты фæдыл, фæлæ йын йæ бон ницыуал бацис. Фæстæдæр ын йæ ахæстоны тæрхон баивтой марынæй æмæ йæ 1937 азы 29 аздзыдæй фехстой. Йæ къубал аскъуыдтой суинаг курдиатæн…
ДЖУСОЙТЫ Нинæ
ТÆФÆРФÆС
ДАУЫРАТЫ-СЛАНТЫ ЗОЯ (ДАУРÆ)
Йæ цардæй ахицæн поэт, публицист, æхсæнадон архайæг, режиссер УФ-йы театралон архайджыты цæдисы уæнг, РЦИ-Аланийы культурæйы сгуыхт кусæг Дауыраты Зоя.
Зоя райгуырд Хъобаны. Каст фæцис Оспедучилище. Уый фæстæ та Мæскуыйы Щукины номыл театралон училищейы ирон студи. Уыд Ирон театры артист. Фæлæ йæ зæрдæйæн хæстæгдæр уыд режиссеры куыст. Афтæмæй фондз азы бакуыста сывæллæтты æмæ рæзгæ фæлтæры театр «Саби»-йы режиссерæй.
1978 азы Даурæ ахуыр кæнынмæ бацыд Мæскуыйы театралон аивады институты режиссеры дæссныйады хайадмæ. Практикæ кодта «Союзмультфильм»-ы. Ирыстонмæ куы æрыздæхт, уæд йæ бæллиц уыд сывæллæттæн мультипликацион кононывтæ исын. Фæлæ уымæн уавæртæ нæ уыд æмæ кусын райдыдта Цæгат Ирыстоны телеуынынады режиссерæй, уый фæстæ та сæйраг режиссерæй. Бакуыста дзы 23 азы. Уый фæстæ Зоя фæсивæды æмæ хистæр кары минæвæртты лæвар ирон æвзагыл дзурын ахуыр кодта æхсæнад «Хæзнадон»-ы цур æнтыстджынæй цы ирон æвзаджы скъола куыста, уым. Афтæмæй йæ фæрцы бирæтæ æдæрсгæйæ сахуыр сты иронау дзурын. Парахат кодта ирон аивад, литературæ æмæ традицитæ.
Ирон литературæмæ Даурæ бакъахдзæф кодта къорд азы йыл куы цыд, йæ æрдзон курдиат йæ тæмæны куы бацыд, уæд. Джиппы уагъдæй йын рацыдысты чингуытæ: «Курдиатгур», «Сæдæйысæр», «Азæлд», «Фæрдыг», «Дуджы улæфт».
Даурæ Ирыстонæн бирæ хæрзты бацыд. Удуæлдайæ лæггад кодта кæстæр фæсивæдæн. Цы бирæ æмдзæвгæтæ æмæ сын радзырдтæ ныффыста, уыдон уайтагъд ссардтой фæндаг сывæллæтты зæрдæтæм æмæ сæ зæрдиагæй ахуыр кодтой. Йæ чингуытæ: «Мæ къонатæн, мæ хуртæн», «Мæ чысыл хуртæн», «Иуæй фондзмæ уал нымайæм», «Мæргъты паддзах», «Æз æмæ ды», «Æрдхæрдтæ» та хъуамæ уой алы хæдзары дæр æмæ сæ кæсой кæстæртæ.
Йе ’мдзæвгæтæ, радзырдтæ, очерктæ мыхуыры цыдысты республикæйы газеттæ æмæ журналты. Нæ социалон тыхстаг фарстытыл та дзырдта ныфсджынæй æмæ æргомæй.
Фæзминаг æгъдауджын ирон сылгоймаг, не ’нувыд журналкæсæг, нæ хæлар, ирон дзырдæн æмæ кулурæйæн бирæ хæрзты бацæуæг Дауыраты Зоя не ’хсæн кæй нал ис, уцы æвиргхъау цауыл фæрыст алы ирон лæджы зæрдæ дæр.
Ирыстонæн цы бирæ лæггæдты бацыд, уыдон рох никуы уыдзысты.
«Мах дуг»-ы кусджытæ
АНОНС ВСЕРОССИЙСКОЙ АКЦИИ РДШ
«ПОДАРИ КНИГУ»
14 февраля во Владикавказе в Международный день дарения книг активисты Регионального отделения «Российского движения школьников» по РСО-Алания организуют Всероссийскую акцию «Подари книгу».
Во время акции абсолютно каждый может подарить или обменяться книгой с любыми участниками мероприятия, которое состоится в Пушкинском сквере.
Активисты организации РДШ РСО-Алания готовят творческие номера с прочтениями любимых эпизодов произведений, а также стихотворений своих любимых поэтов.
Выставляйте фотографии с акции в социальные сети с #РДШ #РДШ15 #ПодариКнигу.
Дата, время, место: 14 февраля, 14:30, Пушкинский сквер (ул. Ленина, рядом с Дворцом Пионеров).О Победе расскажут фотографии
В рамках реализации проекта “Дорога Памяти” ведется сбор фотографий и информации об участниках Великой Отечественной войны 1941–1945 годов у населения из семейных архивов для последующего использования в мозаичных картинах о войне и просмотра в историко-мемориальном комплексе Главного храма Вооруженных сил РФ.
В Северной Осетии прием фотографий осуществляется через пункты отбора на военную службу и районные военные комиссариаты. Достаточно знать фамилию, имя, отчество, год или точную дату рождения участника Великой Отечественной войны и иметь его фотографию.
Во Владикавказе пункт отбора на военную службу по контракту находится по адресу: ул. Титова, 5, контактный номер телефона +7(8672)76-83-75; военный комиссариат города Владикавказа находится по адресу: пр. Доватора, 18, контактный номер телефона +7 (8672) 52-93-06. Сбор фотографий и информации о фронтовиках ведется до 1 марта 2020 года.
“Дорога Памяти” – это грандиозный проект Центрального музея Вооруженных сил России к 75-летию Великой Победы. Он объединит десятки миллионов фотографий фронтовиков и работников оборонных предприятий, партизан и жителей блокадного Ленинграда, сотрудников учреждений культуры и военных корреспондентов, всех, кто самоотверженно сражался и трудился в годы Великой Отечественной войны.
М. ДЗАХОЕВ, газета “Северная Осетия”.
Уæлахизы майдан – хæсты ветерантæн
Фыдыбæстæйы Стыр хæсты Уæлахизыл ацы аз æххæст кæны 75 азы. Уый фæдыл нæ бæстæйы Президент бафыста Указ, 2020 аз банымайын Уæлахизы æмæ Намысы азыл. Президенты уынаффæмæ гæсгæ ма рацыд майдан «Уæлахизы 75 азы» кадæн дæр.
Ацы майданæй хорзæхгонд цæуынц, Фыдыбæстæйы Стыр хæсты ветерантæ, уыцы уæззау азты Уæлахиз хæстæгдæр чи кодта уыцы архайджытæ, фашисттæ тыххæй уацары алы лагерты кæй дардтой, уыцы æнахъомтæ, Советон æфсады национ къордты фашистон лæгмарты ныхмæ чи тох кодта, ахæм æндæрбæстаг граждæнтæ.
Цæгат Ирыстоны хæсты ветеранты нымæц азæй-азмæ къаддæргæнгæ цæуы. Фæлæ, абон не ‘хсæн чи ис, уыдонмæ нæ бæстæйы æмæ республикæйы разамындырдыгæй хорз цæстдард цæуы.
Знон РЦИ-Аланийы Сæргълæууæг Битарты Вячеслав юбилейон майдан «Уæлахизы 75 азы»-йæ схорзæхджын кодта, хæсты цæхæры чи уыд, мæлæты цæстытæм комкоммæ чи каст æмæ удæгасæй чи баззад, уыцы ветеранты: Гулуты Хизиры, Василий Коротаевы, Валентинæ Майоровайы, Магкæты Исрафилы, Мамсыраты Исламы, Пагæты Алыксандры æмæ Арутюн Хачикяны.
Битары-фырт хæсты ветерантæй алкæмæ дæр комкоммæ бацыд æмæ сын райста сæ къухтæ. Уый фæстæ сын ракодта зæрдиаг арфæтæ:
– Нæ зынаргъ хистæртæ, ветерантæ! Нæ бæстæйы Президенты бардзырд æххæст кæнгæйæ, сæрыстыр дæн, сымахæй алкæмæн дæр хæрзиуæг кæй дæттын, уымæй. Уæвгæ, нæ царды стырдæр хæрзиуæг сымах фыдæбон уыд. Æгъатыр знаджы къæхты бынмæ не ‘руагътат нæ Райгуырæн бæстæ, уе ‘мбæлтты хæсты быдырты «таугæйæ», уæддæр Уæлахиз уæ къухы бафтыд, цавæр аргъæй, уый нæ алчидæр зоны. Сымах хæстæн радтат уæ æрыгон азтæ, уе ‘взонгад, уæ хъару æмæ тыхтæ, афтæмæй хæстæгдæр кодтат Уæлахиз. Хæсты фæстæ дæр уæ хъæдгæмттæй рыст уæнгтæн æнцойдзинад нæ радтат, фæлæ æнгом æрлæууыдыстут пырх бæстæ йæ къæхтыл слæууын кæнынмæ. Абон стут нæ буц хистæртæ, уæддæр уæ архайд Фыдыбæстæйы хорзæхæн нæ уадзут. Патриотон зондахастыл хъомыл кæнут фæзминаг кæстæрты, кæддæриддæр стут нæ фарсмæ бахъуаджы сахат, æмæ уын – бузныг. Махæй, республикæйы хицауадæй, уæ фæрныгадæн цы аразгæ у, ууыл архайдзыстæм æппæт гæнæнтæй дæр. Чи уæ цæмæй батыхса, табуафси, комкоммæ мæм-иу фæдзурут, – загъта Битарты Вячеслав.
Хæсты ветерантæн ма арфæтæ ракодта нæ республикæйы Ветеранты советы сæрдар Къаболаты Солтан дæр:
– Майы мæй Уæлахизы бон уæ хъуамæ алчидæр æфсæддон парадмæ саккаг кæна. Æнæ сымахæй бæрæгбон бæрæгбоны хуызæн нæ уыдзæн.
Юбилейон майдантæй уæлдай ма æппæт ветерантæн дæр радтой лæвæрттæ. Юбилейон майдан нæ республикæйы дарддæр лæвæрд цæудзæн хæсты ветерантæн æмæ, йæ категоримæ чи хауы, уыцы æппæт архайджытæн.
Саутæты Тамилæ, газет “Рæстдзинад”.
Кусын райдыдта Зæрæмæджы ГЭС-ы 1 хай
4 февралы Цæгат Ирыстоны кусын райдыдта Зæрæмæджы ГЭС-ы 1 хай. Йæ хъомысмæ гæсгæ Цæгат Кавказы ахсы æртыккаг бынат, нæ республикæйы та у æппæты егъаудæр ГЭС.
Йæ гом кæныны кадджын мадзалы архайдтой УФ-йы Хицауады Сæрдары хæдивæг Юрий Борисов, УФ-йы энергетикæйы министр Александр Новак, РусГидройы генералон директор – правленийы сæрдар Николай Шульгинов æмæ Республикæ Цæгат Ирыстон-Аланийы Сæргълæууæг Битарты Вячеслав.
Цæгат Ирыстоны Зæрæмæджы ГЭС саразыны хъуыды фæзынд 1976 азы. Йæ саразынмæ дæр ын уæд бавнæлдтой, фæлæ, Советон паддзахад куы фехæлд, уæд бирæ къуылымпыдзинæдтæ баййæфта. Нал уыдис финансон фæрæзтæ куыстытæ дарддæр ахæццæ кæнынæн.
Зæрæмæджы ГЭС-ы 1 хай арæзт æрцыд æрыдоны доныл. Йæ хъомыс у 346 МВт, сахатмæ электрон тых дæтдзæн 842 млн кВт.
ГЭС-ы 1 хайы æвæрд æрцыд дыууæ гидроагрегаты, алкæмæн дæр дзы йæ хъомыс у 173 МВт.
Зæрæмæджы ГЭС Цæгат Ирыстоны зæххыл у æппæты егъаудæр инвестицион проект. Цæгат Кавказы та нымад у тæккæ стырдæр арæзтадон комплексыл. Техникон бæрæггæнæнтæм гæсгæ йын Уæрæсейы дæр æмбал нæй. Зæххы бын йæ дæргъ у 20 километрæй фылдæр. Уымæй уæлдай ма у Уæрæсейы æппæты бæрзонддæр донæфсæрæн бынат (619) æппæты стырдæр турбинæтимæ.
Зæрæмæджы ГЭС-æн йæ фадæттæ амонынц йæ хъомыс ивын, уымæ гæсгæ йæ бон уыдзæн республикæйы энергосистемæмæ фаг электрон тых дæттын.
РусГидройы генералон директор – правленийы сæрдар Николай Шульгинов куыд зæгъы, афтæмæй Зæрæмæджы ГЭС-ы 1 хай фæахъаз уыдзæн Цæгат Ирыстоны æмæ æппæт регионы энергетикæйæн, зынгæ фæбæрзонддæр уыдзæн йæ хъомыс.
Нæ республикæйы Сæргълæууæг арфæ ракодта бæрæгбоны уазджытæн æмæ, ГЭС-ы 1 хай саразыныл чидæриддæр бафыдæбон кодта, уыдонæн.
– Ацы ГЭС-ы ахадындзинад стыр у. Нæ республикæйы æмæ æппæт регионы дæр электрон тых фаг куы нæ уа, уæд хъомысджын экономикæ саразæн нæй. Алы инвестор дæр æрбацæуыны размæ базонгæ вæййы электрон ресурсты уавæримæ. Зæрæмæджы ГЭС-ы 1 хай нын дæтты ахæм фадат, æмæ нæ республикæйы экономикæ сифтонг кæндзæн хъæугæ электрон тыхæй. Уымæ гæсгæ нæ зæрдæ дардзыстæм Зæрæмæг-2 саразыныл дæр. Уый нын фадат ратдзæн республикæйы экономикæ электрон тыхæй 100 % онг сифтонг кæнынæн, – загъта Битарты Вячеслав.
Хъойбайты Галинæ, газет “Рæстдзинад”.
Ирон чъириты æппæтуæрæсеон фестивалмæ…
Уæрæсейы цæрджыты ирон адæмы истори æмæ æгъдæуттимæ базонгæ кæнын, национ культурæйы хæзнатæн аккаг аргъ кæнын æмæ сæ хъахъхъæнынмæ зæрдиаг æргом здахын, туризмы райрæзтæн уæлæмхасæн фадæттæ аразын – ахæм ахсджиаг нысантæ лæууы Ирон чъиритæ æмæ цыхты æппæтуæрæсеон фестивалы организацион комитеты размæ.
Фестивалы оргкомитетæн цы фыццаг æмбырд уыд, уымæн разамынд лæвæрдта РЦИ-Аланийы Хицауады Сæрдары хæдивæг Иринæ Азимова. Фембæлды архайдтой республикон министрадтæ æмæ ведомствæты бæрнон кусджытæ, стæй Дзæуджыхъæуы бынæттон хиуынаффæйады администрацийы минæвæрттæ.
Куыд нысангонд цæуы, афтæмæй æппæтуæрæсеон фестивалы мадзæлтты иу хай цæудзæн Хетæгкаты Къостайы номыл Центрон фæлладуадзæн парчы. Уым Цæгат Ирыстоны цæрджытæ æмæ республикæйы уазджытæн фестивалы фыццаг бонты уыдзæн алыхуызон цымыдисаг акциты архайыны фадат – бæрнон министрадтæ æмæ ведомствæтæ сын бацæттæ кæндзысты концертон программæтæ, ирон чъиритæ кæнын æмæ цыхт ахсыны мастер-класстæ, национ спортивон хъæзтытæ, районты равдыст-презентацитæ…
Фестивалы кæронбæттæн сæйраг хай арæзт æрцæудзæн, Хъесайы-фырты уынджы цы фæлладуадзæн тæлм ис, уым. Сæрмагонд бынæтты бацайдагъ уыдзысты ирон чъириты дæсныты, бæгæныфыцджытæ æмæ цыхтахсджыты ерыстæ… Алы районтæ æмæ регионты минæвæрттæн фадат уыдзæн сæ арæхстдзинад равдисынæн. Кæй зæгъын æй хъæуы, фестивалы фæзты сæ куыст кæндзысты алыхуызон равдыстытæ, армукъатæ, æрмдæсныты æрмадзтæ… Фестивал сæ архайдæй барæсугъд кæндзысты сфæлдыстадон коллективтæ æмæ хицæн артисттæ.
– Фестивалы размæ цы вазыгджын нысантæ лæууы, уыдонæй иу у алы адæмтæ æмæ регионты минæвæртты кæрæдзимæ фенгомдæр кæнын. Уыцы æууæл хынцгæйæ, ахсджиаг у, цæмæй мадзалы уæрæх архайой республикæйы национ-культурон æхсæнадтæ æмæ уæрæсейаг регионты, стæй фæсарæнты ирон диаспорæты минæвæрттæ дæр, – оргкомитеты уæнгты хæстæ бæлвырд кæнгæйæ, загъта Иринæ Азимова.
Æмбырды архайджытæ æрдзырдтой фестивалы рагагъоммæйы программæйы уагæвæрдтыл.
РЦИ-Аланийы Сæргълæууæджы æмæ Хицауады пресс-службæ
Ацы аз журналы нымад ёрцыд Нафи ёмё Шамилы азёй
Ацы аз журналы нымад æрцыд Нафи æмæ Шамилы азæй
ДЗЫРДЫ ФАРН:
«Мæнæн уыд царды иу бæрзонд Стъалы, ирон дзырды Куыр-далæгон – йæ ном».
«Куы цæрæм, – уæд чысыл æмæ дзæбæх, Куы хауæм, – уæд стъалыйау бæрзондæй».
Редакцийы кусджытё
Редакцийы кусджытæ
ÆВЗАДЖЫ ТЫХХÆЙ:
"Кæд райсом фесæфдзæнис ме `взаг,
Уæд абон æз мæлæтмæ дæн цæттæ."
"Мах абон цы ирон æвзагæй дзурæм, уый Елхотæй дæлæмæ нæ, фæлæ уырдыгæй уæлæмæ нæ хъæуы."
Хъуыды кæнæн ис æрмæстдæр иу æвзагыл. Цалдæр æвзагæй талф-тулфæй куы дзурай, уæд дын сæ иу дæр хъуыды кæныны хотых не суыдзæн. Кусынæн дын гарз куы нæ уа, уæд куыст дæр нæй. Цалдæр æвзагыл хъуыды кæныныл куы архайай, уæд æппындæр хъуыды кæнын хъом нал уыдзынæ.
Мыдыбындз йæхи мыдыл куы атигъ кæна, раст уыйау уайы дæхи дæ мадæлон æвзагыл æнæрвæссонæй æвдисын дæр.
13-æм скъолайы сфæлдыстадон къорд "ТАЛАТÆ"
13-ём скъолайы сфёлдыстадон къорд "ТАЛАТЁ"
