1. Когда произносят имя Коста Хетагурова, я вспоминаю печальный рассказ, услышанный мной в детстве в горах. Длинная зимняя ночь, за окном метель. Сидит у огня бабушка и рассказывает удивительные сказки. Кажется, что золотое перо жар-птицы летит в ее словах, что она сама жар-птица, недосягаемая, умная, прекрасная. И вдруг она прерывает рассказ и переходит к другому. […]

Зындгонд ирон фыссæг, Республикæ Хуссар Ирыстоны зонæдты сгуыхт архайæг, филологон зонæдты доктор, Хетæгкаты Къостайы номыл премийы дыууæ хатты лауреат Джусойты Гришæйы фырт Нафи райгуырдис 1925 азы 27 февралы Дзауы районы Хæрдысæры хъæуы. Йæ фыд Гришæ æмæ йæ мад Сопи уыдысты хуымæтæджы зæхкусджытæ, 1933 азæй – колхозонтæ. 1941 азы каст фæцис Кировы- хъæуы астæуккаг скъола сыгъзæрин […]

«Уæ изæр хорз, зынаргъ æмбæлттæ! Кусы Цæгат Ирыстоны телевизион студи!» Ацы ныхæстимæ алы изæр телевизоры экранæй нæ уарзон диктор, Цæгат Ирыстоны адæмон æмæ Хуссар Ирыстоны сгуыхт артист ДУДИАТЫ Владимир (Валодя) æмбæлд, йæ удæй фылдæр цы адæмы уарзы æмæ абоны онг лæггад кæнынæй кæмæн нæ бафæллад, уыцы æмбæстæгтимæ. Валодя, Цæгат Ирыстоны паддзахадон телеуынынады 56 азы кусгæйæ, […]

Если в Осетии речь зайдет о Казбеке Суанове, то театралы вам непременно скажут, что это великолепный артист, чье участие в спектакле – гарантия того, что постановка будет интересной (многие ходят в театр именно на Казбека Суанова). Скажут также, что он замечательно поет.  И это тоже будет правдой. Телезрителям очень полюбилась песня Ирины Мистуловой на стихи Гиго […]

Леониды кандидатурæйыл  æмхуызонæй схъæлæс кодтой  координацион советы уæнгтæ иууылдæр.  2003 азæй фæстæмæ уыцы бынаты куыста Хуссар Ирыстоны наукон иртасæнты институты директор Гаглойты Роберт.

Хæрзаудæн фонд «АМОНД» (йæ бындурæвæрæг –  Самарайы областы адæмты Цæдисы сæрдар – Хуыгаты Ростик, йæ директор – Челæхсаты Хъазбег) сиды конкурс зынгæ ирон фыссæг æмæ ахуыргонд, Хетæгкаты Къостайы номыл премийы дыууæ хатты лауреат, филологон зонæдты доктор Джусойты Нафийы номыл национ литературон преми райсыны тыххæй  2024-2025 азтæн. 2015 азы «Амонд»-ы фонды правлени фæндон рахаста, цæмæй Нафийыл 90 […]

        «ФЫСТÆГ КЪОСТАМÆ». УÆЛАХИЗДЗАУТÆ Адæймаджы зæрдæйы арфы цы зæгъинæгтæ æрæмбырд вæййы, уыдон æнкъарæнтæ сæ быны куы скæнынц, уæд сын сæ ком райхалынæн вæййы бæлвырд хос – фыссæн сис æмæ гæххæтт. Литературон журнал «Мах дуг» æмæ Уæрæсейаг культурæйы фонд Хетæгкаты Къостайы райгуырды 165 азы бонмæ расидт сфæлдыстадон конкурс «Фыстæг Къостамæ». Журналкæсджытæ, автортæ, байгом кодтой […]

Ирыстоны фысджытæй зæрдæйы фæндиаг балæггад кæнын лæджы кæй рухс номæн фæнды, уыдонæй иу у æгæрон курдиаты хицау, ирон литературæ æмæ театралон аивады сомбоныл йæ уд цырагъау кæмæн сыгъд, уыцы драматург, УФ-йы аивæдты сгуыхт архайæг, Цæгат Ирыстоны адæмон артист, Дыгурон театры бындурæвæрæг æмæ аивадон разамонæг, УФ-йы Фысджыты цæдисы уæнг, æхсæнадон куысты хъæппæрисджынæй кæй зыдтой, уый – […]

В Ы П И С К А ИЗ РЕШЕНИЯ ПРЕЗИДИУМА «МАРС АВСТРАЛИЯ» № 378/55 К-МИЛК, ДМИЛК от «15» марта 2024 года МАРС АВСТРАЛИЯ, НОВЫЙ ЮЖНЫЙ УЭЛЬС, СИДНЕЙ 2024 год – год 225-летия А. С. ПУШКИНА Ещё в 2021 году вышел указ президента РФ о праздновании юбилея русского поэта. Впоследствии была разработана федеральная программа, включающая самые […]

1886 А. Я. ПОПОВОЙ   21 мая 1886 г. Владикавказ Вы, вероятно, помните слова Пушкина, написанные пером Татьяны к Онегину: «Я к Вам пишу, чего же более?» Не думайте, Анна Яковлевна, что подобное письмо только для девушки может слу­жить весьма щекотливым вопросом. Уверяю Вас, нет. Оно рискованно если не в большей, то, по край­ней мере, […]

КЪОСТА – 165 АЗЫ «ФЫСТÆГ КЪОСТАМÆ» Хетæгкаты Къостайы райгуырды 165 азы бонмæ журнал «Мах дуг» расидт конкурс «Фыстæг Къостамæ». Бафæлвар ды дæр дæхи, рахæсс дæ хъуыдытæ гæххæтмæ, зæгъ дæ зæгъинæгтæ ирон адæмы фæтæгæн, радзур ын дæ цинтæ æмæ дæ хъыгтæ, байгом кæн дæ зæрдæйы дуæрттæ… Архайджытæ кармæ гæсгæ дихгонд цæудзысты дыууæ къордыл: – 14 азæй […]

Уæззау æмæ вазыгджын уыди стыр уырыссаг фыссæг Варлам Шаламовы (1907–1982) цардвæндаг. Ивгъуыд æнусы 20-æм, стæй 30-æм – 40-æм азты баййæфта æфхæрд советон системæйæ, 17 азы фæци сталинон ахæстæтты æмæ лагерьты, уыдонæй 5 азы – Колымайы. Уым адæм цы æвирхъау хъизæмæрттæ æвзæрстой, уыдæттæ равдыста йе ‘мдзæвгæты æмæ документалон-философон прозæйы. Йæ уацмыстæй йын джиппы уадзæм цалдæр. Ирон […]

Номдзыд америкаг философ, ахуыргонд, фыссæг, политик æмæ æрхъуыдыгæнæг Франклин Бенджамины райгуырдыл сæххæст дыууæ æнусæй фылдæр . Франклин ницавæр скъолайы бакаст, уыди хæдахуыр. Йæ бирæ бинонтæ (17 сывæллоны) хæст уыдысты æрмгуыстыл. Уымæ гæсгæ Бенджамин хæрз æрыгонæй æрлæууыди фæллойы фæндагыл. Фæстагмæ сси дæсны дипломат æмæ политик, уыд америкаг Конституцийы автортæй иу, дунейы бирæ бæстæты академиты (уыдонимæ Уæрæсейы […]

Ирыстоны адæмон фыссæг Агънаты Гæстæн литературæмæ бацыд йæхи æрмдзæфимæ, хи хæдбындур хъуыдытæ æмæ идейæтимæ. Уый ноджы ирддæрæй æмæ бæлвырддæрæй разынд, йæ ног роман «Темыры кæстæр чызг», зæгъгæ, уым. Роман мыхуыры рацыд æрæджы. Йæ ног уацмысы фæдыл Агънаты Гæстæнимæ дæлдæр ныхас кæны «Рæстдзинад»-ы сæрмагонд уацхæссæг, фыссæг Черчесты  Хъасболат:   – Куыд зонæм, афтæмæй, иугæр фыссæг йæ […]

«Мах дуг» на протяжении 90 лет хранит и расширяет традиции осетинской литературы, обогащает и просвещает братские народы, повествуя о новых веяниях и напоминая о «жемчужинах» классики, которая по-прежнему играет важную роль в укреплении и развитии национального самосознания. На страницах журнала публикуются труды известных представителей научной, творческой интеллигенции. Благодаря традициям, которые были заложены в разные годы […]

Уважаемая Оксана Нодаровна! Поздравляю Вас, сотрудников и ветеранов редакции, авторов, читателей журнала «Мах дуг» с юбилеем! Журнал стал стартовой площадкой для будущих классиков советской и современной литературы, твердо стоит на позициях  патриотизма, сохранения продолжения национальных традиций в культуре, литературе и политике. Во все времена журнал открыт для молодых талантов, для каждого из нас и эта […]

Уæрæсейы боны бæрæгбонмæ Сергей Меняйло паддзахадон хæрзиуддытæй схорзæхджын кодта алы къабазты минæвæртты. УФ-йы Президенты уынаффæйæ орден «За заслуги перед Отечеством»-ы || къæпхæны майданæй хорзæхджынгонд æрцыд  ЦИПУ-йы историон факультеты кафедрæйы сæргълæууæг, журнал «Мах дуг»-ы редакцион советы уæнг Бзарты Руслан! Редакцийы кусджытæ йын кæнынц зæрдиаг арфæтæ!

* * * Мӕ зӕрдыл диссаджы уысм дарын: Ды февзӕрдтӕ мӕ цуры уӕд, Цыма сыгъдӕгдзинады зарӕг, Цыма рӕсугъддзинады зӕд. Мӕ цард ӕрвыстон ӕз ӕнкъардӕй, Фӕлӕ мӕм дзолгъойы дӕр хъуыст Дӕ фӕлмӕн, уарзон хъӕлӕс дардӕй, Мӕ цӕстыл уад фынты дӕ хуыз. Цыдысты афӕдзтӕ, ӕвзонджы Бӕллицтӕ нал ысхастой рӕз. Дӕ хъӕлӕс ферох кодтон, ноджы Дӕуӕн дӕ зӕдон […]

     Ирон адæмы культурæйы ахсджиагдæр цаутæй иу уыд, 90 азы размæ нæ мадæлон æвзагыл журнал «Мах дуг» цæуын кæй райдыдта, уыцы цины хабар. Уæдмæ Ирыстоны бирæ журналтæ фæзынд: «Зонд», «Æфсир», «Хуры тын», «Чырыстон цард», «Малусæг», «Зиу», фæлæ дзы иу дæр цæрæццаг нæ разынд. Фæлæ, 1934 азы, майы чи райгуырд, уыцы журнал «Мах дуг», дуджы […]

ПРОЗÆ 1-аг кары къорд – хистæртæ:   1-аг бынат – ГУСАЛТЫ Барис, Уæрæсейаг фысджыты цæдисы уæнг, зындгонд прозаик, тæлмацгæнæг. Уацмыс «Гренадæ»-йы тæххæй. 2-аг бынат – ДЖУССОЙТЫ Нинæ, журналсит, прозаик, тæлмацгæнæг, Хуссар Ирыстоны республикон газет «Хурзæрин»-ы уацхæссæг.  Уацмыс «Æрæджиауы фæсмон»-ы тыххæй 3-аг бынат – БИТАРТЫ Маринæ, республикон газет «Северная Осетия»-йы газеты сæйраг редактор. Йæ уацмыс «Фæлдурæджджын хъысмæт»-ы […]

Иу райдзаст бон дын лæмбынæг кæсын, мæ мадыфыд йæ хæдтулгæимæ куыд арæхст- джынæй архайы, уымæ. Уалынмæ уынгæй райхъуыст нæ постхæссæджы ныхас: «Уырысхан, рафыстон дын журналтæ «Мах дуг», «Дарьял», дæ хæрæфырттæн – «Ногдзау», газеттæй – «Рæстдзинад» æмæ «Социалисти- ческая Осетия». Исты ма сæм бафтауын хъæуы, мыййаг?» Гъе афтæ фыццаг хатт фехъуыстон нæ абоны юбиляр – литературон […]

«Мах дуг» у ирон дзырдаивадмæ дуар, ирон- дзинад бауарзыны сæйраг фæрæзтæй иу. Литературæ чи уарзы æмæ йын аккаг аргъ чи кæны, уый дзы кæддæриддæр ссардзæн цымыдисаг æрмæджытæ. Кæддæр, æмдзæвгæтæ фыссын куы райдыдтон, уæд мæ хъуыдыйы кæрон дæр нæ уыд, искуы сæ нæ уарзон журналы фæрстыл фендзынæн, уый. Хъысмæт мын ахæм фадат кæй балæвар кодта, уый […]

«Мах дуг» йæ фыццаг бонæй абоны онг лæггад кæны ирон поэзи, ирон литературæйæн, иу ныхасæй та – ирон адæмæн. Абоны бон æй абарæн ис газет «Рæстдзинад», Ирон театр æмæ ансамбль «Алан»-имæ, уымæн æмæ уыдонау хæссы ирон адæмæн культурæйы рухс. «Мах дуг»-ы руаджы бирæ зындгонд фысджытæ «райгуырдысты», уымæн æмæ, сæ уацмыстæ журналы мыхуыргод кæй цыдысты, уый […]

«Мах дуг» у ирон адæмæн сæ литературон ахсджиаг хæзна. Уый парахат кæны куыд классикты, афтæ, литературæйы гуыргъахъхъ фæндагыл фыццаг къахдзæфтæ чи кæны, уыдоны сфæлдыстад дæр. Мæнæн журналимæ ахастдзинæдтæ фæзынд 1974 азы. Мæ ахуыргæнæг Дзудтæгаты Эльмæ мæ сисфæлварæнты тыххæй базыдта æмæ дын мæ иу уалдзыгон бон арвыста Ходы Камалмæ. Скъоладзау чызг, куыддæртæй ссардтон журналы редакци. Тыргъыл […]